De pelgrimage kent veel verschillende vormen en pelgrims zijn er in alle soorten en maten, maar wat alle pelgrims hoe dan ook gemeen hebben: ze zijn in beweging. En dat niet alleen: pelgrims worden ook bewogen. Over het letterlijk in beweging zijn van de pelgrim heeft de Camino Academie in 2024 een symposium georganiseerd; het bewogen worden, de soms ingrijpende ervaringen die worden opgedaan, willen we in 2025 belichten.

Inschrijving
Datum: 11 april 2025, 10.30 – 15.30
Plaats: Verkadefabriek
Boschdijkstraat 45
’s Hertogenbosch

De inschrijving is gesloten

De aard van die pelgrimservaringen varieert al naar gelang de wijze van pelgrimeren en is natuurlijk ook afhankelijk van de beweegredenen van de pelgrim. Anderzijds lijkt er soms weinig verschil te zijn tussen de ervaringen van pelgrims die met een kerkelijk/religieus motief op reis gaan en pelgrims die zichzelf als seculier beschouwen. Kennelijk heeft de pelgrimage haar eigen impact op de mens, die losstaat van wereldbeschouwing en levensovertuiging.

Om dat verschijnsel verder uit te diepen, hebben we op 11 april 2025 een dagsymposium met lunch georganiseerd. De sprekers zullen vanuit verschillende perspectieven hun licht laten schijnen over de ervaringen van de pelgrim.

Theo Bovens, oud-gouverneur van Limburg en momenteel voorzitter van de CDA-fractie in de Eerste Kamer, gaat al vele jaren mee met Lourdesreizen als vrijwilliger/brancardier.

Volg de pijlen; hier knielen

Van Lourdes wordt gezegd dat het een plek is waar de hemel de aarde raakt. Sinds 1993 komt Theo Bovens als brancardier/vrijwilliger in bedevaart naar dit Franse Maria-oord. Kan een bedevaart nog spontaan en zelfondernemend zijn, of moet er een hele organisatie bij betrokken zijn, die je begeleidt en richting wijst? En is er veel verschil tussen een individuele- of groepsbedevaart?

Margreet Sanders is naast justitiepastor en stagecoördinator van de master GV aan de Radbouduniversiteit ook pastoraal werkster in de Maria Magdalena parochie (Betuwe, Elst e.o.).

Wegen met zegen

Ten tijde van corona heeft Margreet Sanders het initiatief genomen om een pelgrimstocht om de hele parochie heen (150 km) te ontwikkelen: ‘Wegen met Zegen’. Het ontwikkelen  van de route is erg verbindend geweest voor alle betrokkenen. Sinds twee jaar loopt zij met kleine groepjes scholieren of pelgrims op “Wegen met zegen”. Samen ontdekken zij  de kracht van het onderweg zijn en ook de verwondering vanuit de natuur, de cultuur en de sporen van het religieuze erfgoed en de kracht hierbij.

Wielie Elhorst is lhbtiqa+ predikant bij de Protestantse Kerk Amsterdam. In het kader van de Prideweek organiseert hij elk jaar een ‘Pride Pelgrimage’.

Pride Pilgrimage

Onder de pelgrimages is de Pride Pelgrimage een vreemde, of zo u wilt: een queer eend in de pelgrimagebijt. Sinds 2021 wordt deze zomerse pelgrimage georganiseerd, die uitloopt op deelname aan de Pride Walk in Amsterdam en die steeds vanuit een andere stad of dorp in de omgeving van Amsterdam vertrekt. Een bonte stoet van ongeveer 30-40 Pride Pelgrims vertegenwoordigen de community van lhbtiqa+ gelovigen en hun ‘allies’.

Lonneke Hermans schreef in 2020 een masterthesis aan de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht, met als titel ‘Ga, pelgrim, ga!’ Een onderzoek naar de betekenis van pelgrimage dat niet is gebaseerd op een religie of levensbeschouwing. Ze is Humanistisch geestelijk verzorger.

Het nieuwe pelgrimeren

Pelgrimage is een eeuwenoud fenomeen. Het heeft een religieuze oorsprong, maar de laatste jaren zien we steeds meer diversiteit in de intentie waarmee en de manier waarop mensen een pelgrimstocht invullen. Voor een deel van de pelgrims staat niet langer het doel centraal, maar de weg er naar toe. Pelgrimage wordt steeds populairder en hipper, en krijgt daarmee nieuwe betekenissen. Op welke manier draagt pelgrimage bij aan het invullen van onze behoefte aan zingeving? Welke betekenis heeft pelgrimeren voor deze nieuwere, seculiere pelgrims? 

Bert Roebben is hoogleraar godsdienstpedagogiek aan de Katholiek-Theologische Faculteit van de Universiteit van Bonn (D).

De theoloog als fulltime pelgrim.
Religieuze volwassenenvorming op de Camino.

In 2021 bracht Bert Roebben een groot deel van zijn sabbatsverlof door op de Camino, onderweg van Leuven naar Vézelay. Zijn motivatie was expliciet religieus van aard: hij wilde aan den lijve ondervinden wat het betekent een maand lang als religieus-zoekende mens onderweg te zijn. Kwetsbaarheid, verlangen, doorzetting, vreugde en overgave waren zijn deel. Hij beschreef zijn verhaal in een boek en distilleerde er een model voor religieuze volwassenenvorming uit: de pelgrimsdidactiek.

Henk Erinkveld is rector van het redemptoristenklooster in Wittem (ZL) en organiseert en begeleidt een- en meerdaagse pelgrimswandelingen vanuit ‘Pelgrimsoord Klooster Wittem’ en vanuit de Stichting Pelgrimswegen & Voetpaden (SPV ). Hij is zelf al vele jaren een ‘praktiserend pelgrim’.

Bedevaart en pelgrimage

Klooster Wittem is vanouds een klassiek bedevaartsoord van de H.Gerardus Majella. Hoewel het aantal bezoekers in de voorbije halve eeuw ongeveer gelijk bleef, zag hij ‘Wittem’ veranderen: men komt niet meer alleen voor ‘de heilige’, maar meer voor ‘het heilige’; er zijn minder collectieve groepsbedevaarten en meer individuele pelgrims. Wat zag hij nog meer veranderen? Wat bewóóg de bedevaartganger van toen; wat bewéégt de pelgrim van nu?